تفسیر آیه ۳سوره مائده (آیه اکمل الدین) بدون قرائن خارجى

اَلْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ اَلْیَوْمَ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتى وَ رَضیتُ لَکُمُ الاِْسْلامَ دیناً. . .

 امروز کافران از (زوالِ) آیینِ شما، مأیوس شدند; بنابراین، از آنها نترسید! و از (مخالفت) من بترسید! امروز، دین شما را کامل کردم; و نعمت خود را بر شما تمام نمودم; و اسلام را به عنوان آیین (جاودانِ) شما پذیرفتم... .   آیه ۳ مائده

آیه شریفه با کدام یک از حوادث زمان پیامبر (صلى الله علیه وآله) قابل تطبیق است؟

نظریّه اوّل : یکى از نظریّاتى که فخر رازى در تفسیر آیه شریفه مطرح کرده این است که کلمه «الیوم» در این آیه در معناى حقیقى خود به کار نرفته است، بلکه معناى مجازى دارد، بدین معنى که «یوم» در اینجا به معناى «دوران» و «یک برهه از زمان» است; نه یک قطعه کوتاه از زمان

ولى پاسخ این نظریّه واضح و روشن است; زیرا معناى مجازى و غیر حقیقى، نیاز به قرینه روشنى دارد. آقاى فخر رازى چه قرینه روشنى براى این معناى مجازى ارائه مى کند؟

نظریّه دوم : منظور از «الیوم; امروز» در آیه شریفه، معناى حقیقى آن و روز خاص و معیّنى است و آن روز، روز عرفه، هشتم ماه ذى القعده، مى باشد. روز عرفه حجّة الوداع، آخرین سفر حجّ پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) که در سال دهم هجرت واقع شد

پاسخ:این نظریّه نیز قانع کننده نیست، زیرا مگر روز عرفه سال دهم هجرت با عرفه سال نهم و هشتم هجرت چه تفاوتى داشته که آن را ممتاز نموده است؟! اگر حادثه خاصّى در آن رخ نداده، پس چطور با این عظمت از آن یاد شده است؟

نظریّه سوم:مرحوم طبرسى، یکى از مفسّران زبردست و قوى شیعه، پس از نقل و ردّ دو نظریّه فخر رازى، تفسیر اهل البیت (علیه السلام) را در مورد آیه نقل مى کند که مورد قبول تمام مفسّران شیعه و علماء و دانشمندان آنهاست

ایشان معتقدند که منظور از آن روز با شکوه، که نا امید کننده کفّار بود و موجب جلب رضایت الهى گشت و دین و نعمت پروردگار کامل گشت، روز هیجدهم ذى الحجّه سال دهم هجرت، روز عید سعید غدیر است; روزى که پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) در راستاى اجراى فرمان پروردگار، علىّ بن ابى طالب «علیهما السّلام» را به ولایت منصوب کرد و رسماً خلافت آن حضرت را به همه مسلمانان اعلام کرد.